حال ببینیم ، آیا زنده ها هم باید به زیارت مردگان بروند یا خیر؟
روایاتى در این زمینه وارد شده که :
باید مرده ها را فراموش نکرد و به زیارتشان رفت ؛ زیرا آنان از زیارت
بازماندگان خوشحال و از زیارت نکردن آنها ناراحت مى شوند.
عبدالله بن سلیمان مى گوید:
از حضرت امام محمد باقر علیه السلام درباره زیارت اهل قبور سئوال نمودم :
آیا به زیارت آنان بروم ؟
فرمود: بلى ؛
چون روز جمعه شود آنان را زیارت کن ؛ زیرا هر کدام از آنان در تنگى
و ناراحتى باشند، در بین طلوع صبح صادق و طلوع آفتاب گشایش مى یابند.
در این موقع هر کس به زیارت آنها رفته باشد علم و اطلاع پیدا مى کنند!
لیکن چون آفتاب طلوع کند دیگر قادر بر توجه به امور دنیا و زیارت اهل خود
نیستند.
عرض کردم :
آیا آنها از افرادى که به زیارت قبورشان مى روند علم پیدا مى کنند
و از دیدن آنها خوشحال مى شوند؟
فرمود: آرى
و نیز از بازگشت زائرین به محل و خانه خود وحشت مى کنند و ناراحت
مى شوند
نیز محمد بن مسلم مى گوید:
به حضرت صادق علیه السلام عرض کردم :
آیا به زیارت مرده ها برویم ؟
فرمود: آرى
عرض کردم : آیا آنها از رفتن ما به سوى قبرهایشان مطلع مى شوند؟
فرمود: به خدا سوگند آرى !
از آمدن شما بر سر قبرهایشان خبردار مى شوند و از دیدنتان خوشحال مى گردند
و با شما انس مى گیرند.
عرض کردم : وقتى سر قبرشان رفتیم آنان را چگونه زیارت کنیم و چه بگوییم ؟
فرمود: بگو: خدایا!
زمین را از طرف پهلوهاى آنان بگستران
ارواح آنان را به سوى خود بالا بر
مقام رضوان و خشنودى خود را به آنان برسان
و از رحمت خود در آستانه آنها فرود آور که به واسطه آن
تنهائیشان به جمعیت و وحشت شان به انس تبدیل شود
به درستى که تو بر هر کارى توانایى .
چون در بین قبرها هستى یازده مرتبه سوره (( قل هو الله )) را قرائت کن
و ثوابش را به روح آنان هدیه نما؛ زیرا کسى که این عمل را به جاى آورد خداوند
به عدد همه مردگان ثواب و پاداش به او عنایت فرماید.
عبدالله بن سنان مى گوید:
به امام صادق علیه السلام عرض کردم :
سلام کردن بر اهل قبور چگونه است ؟
فرمود: چنین مى گویى
سلام بر اهل خانه هایى از مؤ منین و مسلمین
شما زودتر از ما جلودار بودید و پیش از ما رفته اید
ما نیز انشاءاله به شما ملحق خواهیم شد.
در روایات زیادى وارد شده است که :
پیامبر اسلام صلى الله علیه و آله و سلم و ائمه معصوم علیهم السلام
هر شب پنج شنبه با جمعى از مردم به زیارت مردگان مى رفتند
و در قبرستان بقیع و وادى السلام براى اموات دعا و طلب آمرزش مى نمودند.
فوائد زیارت اهل قبور
لازم است بدانیم زیارت مردگان چیست ؟
مسلم است که زیارت اهل قبور به خصوص علماء و شهداء و مقربان درگاه خدا
فوائد بسیارى دارد.
از جمله :
1- زیارت قبور ائمه و مقربان ، زائر را از هر آلودگى و خباثت نفس و گناه پاک
و منزه مى سازد.
2- زیارت قبور ائمه و مؤ منان ارتباط پیدا کردن با روح متوفى است ، زیارت
کننده از آن روح پاک مدد مى گیرد، هر چه روح پاک تر و عالى تر باشد
زائر بهره بیشترى از او خواهد برد.
3- حاجت انسان بر سر قبر علماء و صلحا و شهداء، بیشتر برآورده مى شود
اصولا در جاهایى که مردمان بزرگ و اولیاء خدا دفن شده اند مردم بیشتر به
زیارت مى روند و حاجت بیشترى مى گیرند.
4- زیارت اهل قبور، انسان را به یاد مرگ و عالم قبر مى اندازد، او را آخرت
و خدا نزدیک مى کند، کم تر دل دنیا مى بندد و خود را در آینده جزء اموات
به حساب مى آورد.
5 - ناراحتى زائر کم تر مى شود و در اثر زیارت و گریه بر بالین قبور، غم و
قصه او از بین مى رود، عقده هاى او بیرون ریخته مى شود. در روایات آمده
است : هر وقت خیلى خوشحال یا ناراحت مى باشى به قبرستان
برو و قدرى راجع به ساکنان آن جا فکر و تاءمل کن تا به حالت عادى بر گردى .
6- هم تو با آن ها و هم آنان با تو انس مى گیرند! از رفتن تو به زیارت آنان
خوشحال و خشنود مى شوند، و درباره تو دعا مى کنند.
چون روح میت که به زیارت خود ارتباط بیشترى دارد زیارت اموات بر سر
قبرشان اثر بیشترى خواهد داشت .
نباید گفت : براى اموات فرقى ندارد!
چه سر قبرستان رویم و چه جاى دیگر، فقط به یاد آن ها بودن کافى است ؟
مؤ منانى که به زیارت اهل قبور مى روند به واسطه دریچه قبور، خود را به روح
آن معصوم ، عالم ، شهید، مؤ من و مقرب درگاه خدا مرتبط نموده
و به این وسیله با تمام وسعت عالم معنى با ارواح ارتباط پیدا مى کنند
و بهره کافى مى گیرند.
پذیرایى سلمان از زائرین خود
براى این که متوجه شویم : زیارت اهل قبور بى فایده نیست
و اثراتى دارد و حتى اهل قبور خوشحال شده و بعضى اوقات از زائرین
و میهمانان خود پذیرایى کرده اند!
داستان یکى از علما که ابتدا به زیارت اهل قبور معتقد نبود و بعدا معتقد شده بود
را نقل مى کنیم :
مرحوم آیه الله حاج شیخ محمد جواد انصارى همدانى فرموده اند:
من سابقا به زیارت قبر غیر پیامبر و امام نمى رفتم و به آن کار معتقد نبودم
زیرا تصور مى کردم که فقط از قبور ائمه هدى و معصومین علیهم السلام که به
مقام قرب و طهارت مطلقه رسیده اند گشایش حاصل مى شود
و انسان به حاجات خود مى رسد و فقط آن ها اطلاع پیدا مى کنند
و زائرین خود را مورد لطف و توجه قرار مى دهند
و از قبور غیر معصوم و مقربین اثرى مترقب نیست و کارى از دست آنها ساخته
نمى باشد.
تا در سفرى که براى اولین بار به همراه جمعى از علما و شاگردان روحانى خود به
عتبات عالیات به جهت زیارت مشرف شدیم . در ایام اقامتمان در کاظمین
روزى براى تماشاى بناى ایوان شکسته مدائن که به حقیقت موجب عبرت
بود از بغداد به سوى آن جا رهسپار شدیم .
پس از تماشاى شهر و ایوان معروف و طاق کسرى ، و پس از به جاى آوردن دو
رکعت نماز که مستحب است در ایوان خوانده شود
به سمت قبر سلمان فارسى و حذیفه یمانى که در کنار آن قرار دارد به راه افتادیم
در کنار قبر سلمان ، نه به جهت زیارت بلکه براى رفع خستگى و استراحت
با دوستان و رفقا نشسته بودیم ، ناگهان سلمان خود را به صورت واقعیش نشان داد
و به حقیقت خود تجلى نمود و از همه ما پذیرایى کرد
چنان روح او لطیف و صاف و بدون ذره اى از کدورت بود که ما را در عالمى
از لطف و محبت و صفا فرو برد، چنان در فضاى وسیع و لطیف
و بدون مانع از عالم معنى ما را داخل کرد که بدون شک مانند فضاى بهشت
پر از لطف و صفا بود.
آیه الله شیخ محمد جواد مى گوید:
من از این که به جهت زیارت در کنار قبر او نیامده بودم شرمنده شدم
و خجالت کشیدم !
سپس به زیارت قبر او پرداختم .
از آن زمان من نیز به زیارت قبور غیر ائمه طاهرین
علیه السلام (از قبیل قبور علما و صلحا و مقربان و اولیاء خدا) مى روم
و از آنان مدد مى گیرم ، حتى به زیارت قبور مؤ منان ، و مردم عادى
در قبرستان ها مى روم و به شاگردان خود هم سفارش کرده ام
که از این فیض الهى محروم نمانند
